Selin Ilgaz
Basit bir şekilde anlatmak gerekirse, “Mindfulness” denilen şey aslında hepimizin içinde olan, belirli bir anda ne yapıyorsak onun farkında olma becerisi.
Mindfulness becerisini anlatmanın bir başka yolu da onun karşıtı olan, “otomatik pilottan” bahsetmek. Otomatik pilot becerisi, aynı anda iki işi yapabilmemizi veya çok iyi bildiğimiz bir işi yaparken başka bir şeyi düşünebilmemizi sağlıyor. Yürürken veya araba kullanırken telefonda konuşabilmek gibi. Bu beceri sayesinde sıklıkla tekrarladığımız bir eylemi otomatik bir şekilde, ne yaptığımızı düşünmeden gerçekleştirebiliyoruz. Bu bize zaman kazandıran, oldukça pratik bir beceri.
Ancak gün içinde her şeyi otomatik pilotta gerçekleştirdiğimizde, anlarımızı kaybetmememize de yol açabiliyor. Mesela bir kitabın 5-10 sayfasını okuyup, dönüp baktığınızda okuduğunuz hiçbir şeyi hatırlamadığınızı fark edebilirsiniz. Bir yerden bir yere giderken, gittiğiniz yol ile ilgili aklınızda bir şeyin kalmadığını fark edebilirsiniz. Sevdiklerinizle vakit geçirirken durmadan işinizi düşünüyor, bu yüzden de olduğunuz yerde keyif almakta zorlanıyor olabilirsiniz.
Mindfulness ise bu durumun tam tersi, ne yapıyorsak dikkatin de orada olmasını sağlıyor. Yani, zihnimizin başka yerde olduğunu her fark ettiğimizde ve dikkatimizi yapmakta olduğumuz şeye yargılamadan geri getirdiğimizde Mindfulness becerimizi geliştirmiş oluyoruz.
Aradığımız şey her zaman otomatik pilotun esiri olmamak, otomatik pilotun yararlı ve gerekli olduğu yerde bilinçli olarak otomatik pilotu seçebilmek. Kısacası, Mindfulness becerisini geliştirmek bilincimizin nerede olduğuna karar verme hakkını sağlıyor bize.
Mindfulness becerisi pratikle beraber güçlenen, ulaşımı kolaylaşan bir beceri. Bunu günlük hayat uygulamalarını ve nefes veya bedene odaklandığımız farkındalık meditasyonu uygulamalarını kullanarak gerçekleştiriyoruz. Bunu yapmanın ne işe yaradığını okumak için buraya tıklayabilirsiniz.
-Dolu zihin mi yoksa Farkında zihin mi?
Mindfulness veya meditasyon denince akla birtakım önyargılar gelebilir. Aşağıda bu pratik hakkında bilinen 6 yanlışı listeledik:
1. Mindfulness kafayı boşaltmak değildir
Mindfulness, meditasyon veya kısacası odaklanma dendiğinde çoğu insanın aklına düşüncelerden arınma fikri gelir. Bu doğal olarak korkutucu gelir. Baktığımız zaman, günde 60.000 ve 120.000 arası düşünce geçiyor zihnimizden, bütün bunlardan kurtulmaya çalışmanın ne kadar yorucu olacağını düşünün! Aksine, Mindfulness pratiği düşünceleri itmek yerine dağılan zihnimizin farkına varmamızı sağlar. Dikkatimiz dağıldı diye kendimize kızmadığımız bir alan yaratmış oluruz. Ve inanması zor gelebilir ama bunu yapmak düşüncelerin üzerimizdeki etkilerini azaltmasında yardımcı olur.
2. Rahatlama tekniği değildir
Mindfulness pratiği bir yan etki olarak rahatlamayı beraberinde getirebilir ama asıl amaç rahatlamak değildir. Ben böyle şeylerde rahatlayamam diye endişelenmenize gerek yok, asıl amaç o an nasılsak onun farkına varmak. Rahatsız ve huzursuzsak, rahatsız ve huzursuz olduğumuzun farkına varmak ve ne hissettiğimizi gözlemlemek pratiğin ta kendisi!
3. Bir din değildir
Bu pratik 2500 yıllık Budist kökenleriyle anılsa da meditasyon, gözlem ve içe dönme pratikleri bir tek Budizm’e ait pratikler değildir. Bugün ki haliyle, Mindfulness bütün dini öğelerinden arındırılmıştır ve başka dinlerle çakışan herhangi bir inanç veya ritüel gerektirmez.
4. Zor değildir
“Bana göre değil, bu çok zor” diye düşünüyorsanız yalnız değilsiniz. Her yeni geliştirdiğimiz beceri gibi, başta pratiği günlük hayatta uygulamada zorlandığımızı düşünebiliriz ve bu çok normal. Ama bu beceriyi pratik etmek için değişik şeyler yapmanıza, özel aksesuarlara ihtiyacınız yok. Ve düşünceleri bir kenara itmeye çalışarak kendimizi zorlamadığımız sürece pratiğin kendisini gerçekleştirmek aslında çok basit. Bir noktaya odaklanıyoruz ve dikkatin dağıldığını her fark ettiğimizde, sakince ve yargılamadan zihni tekrar gözlemlemekte olduğumuz noktaya geri getiriyoruz. Bunu kaç kere yaptığımızın hiçbir önemi yok. Zihnin zaten ne istiyorsak yapmayacağını kabul ettiğimiz zaman, pratiğin kendisi çok basit!
5. Hızlı bir çözüm değildir
Zor bir pratik olmamakla beraber, beklediğimiz gibi hızlı bir çözüm değildir. Etkilerini görmek için pratik ve zaman gerekir. Bu pratik biraz diş fırçalamaya benzer, dişlerimizi sadece bir kere fırçalarsak diş sağlığımız hemen yerine gelmez, ancak her gün yaptığımız zaman etkilerini fark ederiz.
6. Başarılı veya başarısız olmak yoktur
Bu pratik belki de hayatınızda en iyisi veya en kötüsü olamayacağınız tek şey olabilir. Mindfulness pratiğinde iyi veya kötü yapmak diye bir şey yoktur, sadece deneyiminiz vardır. Meditasyon veya Minduflness deneyiminiz her gün farklı olacaktır ve pratiğinizi başarılı veya başarısız olarak kıyaslamanıza gerek yoktur.
Bu pratiği deneyimlemek isterseniz Mindful Istanbul’da Mindfulness’a giriş eğitimi veya 8 haftalık Mindfulness Temelli Stres Azaltma programından yararlanabilirsiniz.