Selin Ilgaz
Mindfulness içinde bulunduğumuz anda nerede olduğumuzun, ne yaptığımızın, etrafımızda ve içimizde neler olup bittiğinin farkında olma becerisi.
Bu beceri hepimizin içinde olan bir beceri olmasına rağmen, günlük olarak bilinçli bir şekilde pratik edildiğinde daha rahat ulaşılabilir bir hale geliyor.
Dikkatinizi, deneyimlediğiniz duyumlara yargılamadan her getirdiğinizde veya kafanızdan geçenleri, hissettiğiniz duyguları bilinçli olarak her fark ettiğinizde, “Mindful” olmuş oluyorsunuz. Birçok araştırma, bunu devamlı bir şekilde yapmanın beyninizin yapısını fiziksel olarak değiştirdiğini gösteriyor.
Bu beceriyi geliştirmenin birçok yolu var: meditasyon, yoga, tai chi, qigong gibi pratiklerin hepsi zihni aynı yönde eğitiyor. Bu yazıda, araştırmaların çoğu gibi, Mindfulness meditasyon pratiklerinin etkilerini temel alacağız.
Meditasyon pratiği dediğimiz zaman, dikkati belli bir noktaya yönlendirerek dikkati eğittiğimiz pratiklerden bahsediyoruz. Meditasyon yapmak için odak noktamız olarak mesela nefesi, bedenimizi veya etrafımızdaki sesleri seçebiliriz. Pratiğin en önemli kısmı ise, dikkatimiz her dağıldığında tekrar seçtiğimiz noktaya yargılamadan geri getirmek.
Aşağıda listelediğimiz etkiler, Mindfulness ve meditasyon pratikleri üzerinde yapılan araştırmaların gösterdiği faydalardan birkaçıdır:
- Acıyı ve duyguları daha iyi anlama
Acının hayatın bir parçası olduğu ve ondan kaçamayacağımız kesin ama Mindfulness pratiğiyle beraber acının üzerimizdeki etkisini azaltabiliriz. Pratik, zihinsel ve fiziksel acıyla ilişkimizi tekrar şekillendirmemizi sağlıyor. Aynı şekilde duygularımızı daha iyi tanıyıp anladığımız bir alan yaratmış oluyoruz. Bu sayede, duygularla daha az özdeşleşiyoruz ve daha az ani duygusal tepkiler veriyoruz.
- Daha iyi ilişkiler kurma
Hiç arkadaşınıza, eşinize, çocuğunuza, iş arkadaşınıza boş gözlerle bakıp, ne söyledikleri hakkında hiçbir fikrinizin olmadığını fark ettiğiniz oldu mu? Mindfulness pratiği bir noktaya veya kişiye tüm dikkatimizi verebilmemizi sağlıyor. Aynı zamanda ilişkilerin getirdiği strese daha sağlıklı cevap verebilme ve duygularımızı becerikli bir şekilde karşımızdakine aktarmamızı sağlıyor. Böylelikle ortaya daha tatmin edici ilişkiler çıkıyor.
- Stresi azaltma
Aşırı stresin bugün bir sürü hastalıklara yol açabileceği biliniyor. Birçok araştırma Mindfulness pratiğinin stresi azalttığını göstermiştir. 2010 yılında yapılan bir araştırma, 8 haftalık Mindfulness Temelli Stres Azaltma programını tamamlayan kişilerin, Mindfulness eğitimi almamış kişilere göre daha az kaygı, depresyon ve stres belirtileri sergilediklerini ortaya koymuştur.
- Zihni odaklama
Bir şeyi yaparken zihnin dağıldığını ve bir sürü başka yere çekildiğini görmek sinir bozucu olabilir. Mindfulness meditasyonunu pratik eden kişilerin daha rahat odaklandıkları ve dikkat dağıtan unsurlar tarafından daha az etkilendikleri gösterilmiştir.
- İç diyaloğu azaltma
Kafamızda durmadan konuşan, yorum yapan, yargılayan ve bizi hiçbir zaman yalnız bırakmayan bir ses var. Mindfulness bu sesten uzaklaşabildiğimiz bir alan sağlar.
Bütün bu olumlu etkilerin yanı sıra, Mindfulness pratiğinin sihirli bir değnek olmadığını hatırlatmakta fayda var. Mindfulness her şeyden önce beklentilerden uzak, devamlı pratik sayesinde geliştirilen bir beceri. Birçok olumlu etkisi olduğu gösterilmiş olması, Mindfulness’ın herkese iyi geleceği anlamına gelmiyor. Bu nedenle, 8 haftalık MBSR programına başlamadan önce yapılan ön görüşme, katılımcı için böyle bir eğitimin doğru zamanlama olup olmadığını eğitmen ile beraber ölçmelerini sağlıyor.
Kaynaklar: